تسهیلات بانکی

نکات قابل توجه تسهیلات ریالی

تسهیلات بانکی

نکات قابل توجه تسهیلات ریالی

سپرده ی کوتاه مدت

 شرایط و مدارک لازم برای افتتاح حساب

به حسابی اطلاق می گردد که مشتری به بانک حق وکالت با توکیل می دهد تا سپرده وی را طبق قانون عملیات بانکی بدون ربا بطور مشاع بکار گرفته و منافع حاصله را مطابق آیین نامه و مقررات مربوطه با داشتن حق مصالحه بین بانک و سپرده گذار به تناسب مبلغ و مدت پس از کسر حق الوکاله پرداخت نماید.

هر شخصی که به سن 18 سال شمسی تمام رسیده یا حکم رشد آنها از دادگاه صالحه صادر شده باشد می توانند به نام خود یا کسانی که تحت ولایت، وصایت یا قیومیت آنان باشند این نوع حساب را افتتاح نمایند.

این حساب قابل افزایش یا کاهش می باشد ولی چنانچه در لحظه ای از شبانه روز به زیر 000ر50 ریال برسد حساب مذکور از شمول تخصیص سود خارج شده و برقراری مجدد آن مستلزم تامین حداقل مبلغ فوق الذکر و استمرار آن بمدت سه ماه دیگر پس از تاریخ تامین می باشد.


 نرخ سود و نحوه محاسبه آن

نرخ سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت در حال حاضر 7درصد می باشد برای احتساب سهم سود سپرده های سرمایه گذاری کوتاه مدت با داشتن گردش عملیات مختلف کمترین مانده حساب در روز در نظر گرفته می شود و مجموع سودهای روزانه سپرده در ماه ( با تعداد روزهای واقعی درماه ) سود متعلقه به آن ماه را مشخص می نماید.

تعداد روزهای واقعی سال × 100 / نرخ × کمترین مانده روز = سود روزانه مجموعه سودهای روزانه = سود علی الحساب ماهانه

نظر به اینکه کمترین مانده روز افتتاح و انسداد صفر می باشد لذا به روزهای مذکور سودی تعلق نمی گیرد سودهای علی الحساب اول هر ماه واریز می گردد.


 کوتاه مدت با نرخ ویژه
در صورتی که حساب کوتاه مدت با مبلغ بالای 100 میلیون ریال افتتاح و حفظ گردد سود متعلقه 14 درصد محاسبه خواهد شد.

سپرده ی جاری


حساب جاری ملی (سیبا)
تعریف :
الف – سیستم یکپارچه بانک ملی ایران با نام اختصاری سیبا دارای ویژگی نگهداری اطلاعات حساب مشتریان بر روی رایانه های بسیار مدرن مرکزی و استفاده از تجهیزات مخابراتی ماهواره ای که به طور مستمر با رایانه مرکزی متصل است می باشد و مشتریان با مراجعه به هر یک از شعب سیبا در سطح کشور می توانند به طور یکسان از خدمات سیبا استفاده کنند به عبارتی تمامی شعب سیبا در سراسر کشور به مثابه یک شعبه هستند ( شعب سیبا به وسیله نشانه سیبا بر روی نمای ورودی شعب مشخص شده اند.)
ب – حساب جاری ملی به حساب سپرده قرض الحسنه جاری اطلاق می شود که تحت پوشش سیستم یکپارچه بانک ملی ایران بوده و در کلیه واحدها بانک ملی صاحب حساب یا هر شخص دیگر می تواند بدون پرداخت کارمزد در حداقل زمان ممکن ( مانند جاری اشخاص عادی ) تنها با داشتن شماره حساب وجوهی را به حساب خود یا شخص دیگری واریز نماید و نیز با ارائه چک و مدارک احراز هویت از موجودی حساب برداشت نماید.

مدارک مورد نیاز :
1- تکمیل برگ درخواست افتتاح حساب جاری ملی
2- مدارک لازم جهت افتتاح حساب جاری ( حسب نوع )

شرایط و مقررات عمومی :
1- بانک فقط ملزم به پرداخت وجه چکهایی است که صادرکننده در حسابی که عهده آن چک صادر نموده است وجه کافی داشته باشد ، اعتراض و استناد صادر کننده چک دایر بر اینکه در حسابهای دیگر خود موجودی داشته است مسموع نمی باشد همچنین دارنده حساب حق ندارد به اعتبار معاملات خود با بانک مادام که وجوه آنها به حساب او ثبت نشده است چک صادر نماید و بانک الزامی در پرداخت وجه چنین چکهائی نخواهد داشت .
2- چنانچه با توجه به مقررات ، وجه چک از طرف بانک پرداخت نگردد صاحب حساب جوابگوی هرگونه دعوای احتمالی بوده و جبران خسارت دارنده چک به عهده صاحب حساب میباشد و هرگونه مسئولیت قانونی ناشی ازعدم پرداخت وجه چک نیز به عهده صاحب حساب خواهد بود.
3- دارندگان حساب باید دسته چکهائی را که از طرف بانک به آنها داده می شود حفظ کنند ، چنانچه هر یک از برگهای چک بعلتی مفقود شود یا بسرقت رود دارندگان حساب باید بانک را بدون تاخیر کتباٌ آگاه سازند و در صورتیکه اطلاع ندادند و بانک وجه چک یا چکها را بپردازد مسئولیتی نخواهد داشت .
4- بانک هنگام پرداخت وجه چک دقت لازم را در صحت مندرجات و امضای صادر کننده خواهد نمود با این حال در مورد جعل امضاء یا الحاق در مندرجات چک در صورتیکه تشخیص آن در بادی نظر ممکن نباشد و ظاهراٌ امضای چک طبق نمونه أی باشد که به بانک معرفی شده هیچگونه مسئولیتی متوجه بانک نخواهد بود بعلاوه بانک مسئولیتی نسبت به تقلب و الحاق در ظهر چک یا جعل امضای پشت نویسان نخواهد داشت ، بنابراین کلیه زیانهائی که در اثر تقلب در چک و برگ درخواست دسته چک یا گم شدن آنها پیش آید متوجه صاحب حساب خواهد بود . تبصره 1- تاریخی که بعضی اشخاص عادتاٌ ذیل امضاء می گذارند جزء امضاء محسوب نخواهد شد .
تبصره 2- صاحبان حساب باید نهایت دقت را در تنظیم چکها بنمایند بقسمی که حتی الامکان دستبردگی یا الحاق در مندرجات چک میسر نباشد ، برای این منظور لازم است مبلغ چک و اعداد طوری نوشته شود که علاوه بر خوانا بودن ، امکان اضافه کردن کلمه یا عددی به آن مقدور نباشد ، در غیر اینصورت بانک مسئولیتی نسبت به پرداخت وجه چک نخواهد داشت .
تبصره 3- در مورد چکهائی که دارای ظهرنویسان متعددی می باشد صرف ملاحظه بانک به اینکه ردیف پشت نویسی ها مرتب است ، با احراز هویت آخرین امضاء کننده که چک را برای دریافت ارائه مینماید کافی بوده و بانک هیچگونه مسئولیتی نسبت به امضای سایر پشت نویسان نخواهد داشت .
5- مانده حساب های ارزی دارندگان حساب تابع قوانین ارزی ایران و هر کشوری که ارز متعلق به آن کشور است خواهد بود .
6- بانک بنا به نظر و تشخیص خود برای وصول هر نوع طلب و خسارت ناشی از معاملات خود حق دارد از هر نوع اعتبار و اسناد و اوراق بهادار اعم از ارزی و ریالی و موجودیهای ارزی و ریالی و هر نوع سپرده و غیره و هر قسم مال و طلب دارنده حساب همچنین شخص یا اشخاص تحت ولایت او نزد خود تحت هر عنوان که باشد بدون هیچگونه تشریفاتی راساٌ تهاتر و برداشت نموده و در صورت عدم تکافو بقیه طلب خود را از او مطالبه و دریافت دارد و دارنده حساب حق هرگونه اعتراض و گفتگوئی را تحت هر عنوان که باشد از خود اسقاط می نماید .
7- اسناد ، دفاتر ،‌گزارشات و همچنین عملیات الکترونیکی ضبط شده در فایل های سیستم رایانه ای بانک در مقابل ادعای دارندگان حساب سند و دلیل معتبر خواهند بود .
8- هرگاه وجه چک یا چکهایی که تمام یا قسمتی از محل آن در حساب جاری دارنده حساب موجود نباشد از طرف بانک پرداخت گردد و بطور کلی در هر موقعی که بانک هر مبلغ یا مبالغی بتدریج یا دفعتاٌ بابت هر نوع معامله وعمل و اقدامی به هر عنوان و جهتی که باشد از اصل و کارمزد و خسارت و هزینه های بانکی و قانونی و غیره ، حساب جاری دارنده حساب را بدهکار نماید . بدهی حساب جاری در هر حال و هر موقع دین مسلم و قطعی صاحب حساب به بانک بوده و بصرف مطالبه بانک باستناد همین مقررات و شرایط عمومی و بدون اینکه محتاج به ارائه و اقامه مدرک و دلیل دیگری باشد از صاحب حساب قابل مطالبه و وصول می باشد بعلاوه با توجه به ماده 6 همین شرایط عمومی، بانک می تواند از هر نوع مال و موجودی حسابهای دارنده حساب راساٌ و مستقیماٌ برداشت و استیفای طلب نماید .
9- اگر بانک تحت هر عنوان اشتباهاٌ یا من غیر حق ، وجوه یا ارقامی به حساب دارنده حساب منظور نماید و یا در محاسبه هر نوع اشتباهی بنماید و به طورکلی به هر نحو غیرمجازی دارنده حساب از وجوه بانک استفاده کند بانک در هر موقع مجاز و مختار است راساٌ و مستقلاٌ‌ و بدون انجام هیچگونه تشریفات اداری و قضائی در موقع اشتباه یا پرداخت بدون حق و لزوم برگشت از حساب معتبر بوده و صاحب حساب حق هرگونه اعتراض و گفتگویی را بعمل بانک از هر جهت از خود سلب نموده است و دارنده حساب هم مکلف است علاوه بر رد وجوهی که من غیرحق مورد استفاده قرار داده خسارت مربوطه را به میزانی که بانک اظهار نماید معادل سود و کارمزد در بخش خدماتی به بانک پرداخت نماید .
10- چنانچه صاحب حساب رونوشت یا عکس چک صادره از طرف خود را بخواهد در صورتی به او داده خواهد شد که فقط شخصی که چک بنام او صادر شده وجه چک را دریافت و یا به حساب خود منظور نموده باشد لیکن اگر چک دارای ظهرنویسی دیگری باشد بانک بمنظور حفظ اسرار ظهرنویس یا ظهرنویسان فقط رونوشت یا عکس متن چک را به صاحب حساب خواهد داد مگر اینکه از طرف مراجع ذیصلاح قانونی رونوشت یا عکس ظهر چک نیز خواسته شود .
11- در مورد عزل یا تغییر اختیارات وکیلی که به موجب وکالتنامه معتبر و قابل قبول بانک به وکالت از طرف دارنده حساب تعیین و معرفی شده و بموجب آن وکیل مجاز گردیده است بنام دارنده حساب با بانک معاملاتی انجام داده و از وجوه دارنده حساب استفاده نماید دارنده حساب باید عزل یا تغییر اختیارات را کتباٌ ( با اخذ رسید ) به شعبه مربوط اطلاع دهد و مادام که اطلاع کتبی دارنده حساب به شعبه بانک نرسیده است بانک وکالتنامه را معتبر خواهد دانست ولو اینکه فسخ یا تغییر شرایط آن در دفاتر رسمی به ثبت رسیده باشد .
12- صورتحساب مورد درخواست مشتری از طریق شعبه قابل دریافت است . دارنده حساب می تواند توسط تلفنبانک و یا از طریق شعب مجهز به سیبا از مانده خود مطلع شده ودر صورت لزوم نسبت به اخذ صورتحساب از شعبه اقدام نماید و چنانچه ظرف مدت مقرر اعتراضی به صورتحساب و مانده خود ننماید،بانک چنین تلقی خواهدنمودکه صورتحساب موردتصدیق دارنده حساب قرار گرفته است. تبصره 1- مدت مقرر در بند 12 در مورد دارندگان حسابهای مقیم داخل کشور یکماه و برای دارندگان حسابهای مقیم خارج از کشور چهارماه می باشد . تبصره 2- دارنده حساب موظف است به محض تغییر محل اقامت ، بانک را از نشانی جدید خود کتبی یا تلگرافی مطلع نماید و مادام که نشانی جدید بشرح مذکور باطلاع شعبه مربوطه نرسیده است کلیه مراسلات واوراق و اخطاریه ها و … به آخرین نشانی دارنده حساب ارسال خواهد شد . همچنین تغییرات در هیئت مدیره و دارندگان امضای مجاز نیز بایستی با ارسال مدارک به موقع کتباٌ باطلاع بانک برسد .
13- حسابهای جاری علاوه بر موارد قانونی در هر موقع و موردی بنا به تصمیم یکی از طرفین ( بانک یا دارنده حساب ) ممکن است بسته شود .
14- چنانچه صاحب حساب و در مورد حسابهای مشترک یکی از صاحبان حساب فوت نماید مادام که اطلاع کتبی به شعبه بانک نرسیده باشد و چکهای صادره عهده حساب مزبور پرداخت شود هیچگونه مسئولیتی متوجه بانک نخواهد بود پس از اطلاع از فوت دارنده حساب نیز بانک چکهائی را که تاریخ صدور آن مقدم بتاریخ فوت باشد با احراز سایر شرایط پرداخت خواهد نمود .
15- مانده کلیه حسابهای جاری سیبا که به مدت یکسال فاقد گردش باشند به حساب مانده مطالبه نشده منتقل شده و از آن پس سالانه براساس مقررات و تعرفه های مصوب بانک مبلغی بابت هزینه های دفتری از حساب برداشت میگردد .
16- در صورتیکه اسنادی به هر عنوان به بانک واگذار گردد و قبل از وصول ، وجوه آنها مورد استفاده دارنده حساب قرار گیرد و در سررسید وصول نشده و یا منجر به واخواست گردد و در اثر آن بدهی دارنده حساب به بانک باقی بماند ، چون بعلت تاخیر در تادیه از تاریخ سررسید تا تاریخ تسویه کامل بدهی مبلغی بر ذمه دارنده حساب تلقی خواهد گرفت ، لذا دارنده حساب موظف است علاوه بر بدهی تادیه نشده جریمه تاخیر تادیه با نرخ مصوب بانک برای هر سال نسبت به بدهی مذکور که برحسب اوراق واگذاری بعهده گرفته و همچنین کلیه هزینه های واخواست و دادرسی و حق الوکاله را به بانک پرداخت نماید و به همین منظور دارنده حساب بطور غیرقابل برگشت به بانک اختیار می دهد که از تاریخ سررسید تا تاریخ تسویه کامل اصل بدهی معادل مبلغ مورد تعهد از حسابهای دارنده حساب برداشت و یا به همان میزان از سایر دارائیهای وی تملک نماید . اخذ مبلغ مقرر موضوع این ماده مانع تعقیب عملیات اجرائی برای وصول سایر مطالبات بانک نخواهد شد .
17- درمورد حسابجاری اشخاص حقوقی ادعای عدم دخالت و یا سلب بعدی سمت و اختیارات از امضاء کننده و یا امضاء کنندگان حساب در مورد چکهائی که عدم پرداخت آنها مستند به عمل وی یا آنان باشد موثر نیست . چنانچه امضاء صاحبان حساب تغییر پیدا کند بانک چکهائی را که قبل از تاریخ تغییر امضاء و یا امضاهای قبلی صادر شده خواهد پرداخت .
18- موجودی حساب جاری مشترک به نسبت سهمی که موقع افتتاح حساب از طرف صاحبان حساب تعیین میشود ( بالسویه یا با سهم نامساوی ) متعلق به صاحبان حساب خواهد بود و اگر در فرم حساب سهم تعیین نشده باشد بالسویه به صاحبان حساب تعلق دارد .
19- در صورت فوت یا حجر و یا ورشکستگی هر یک از صاحبان حساب و اطلاع کتبی به شعبه بازکننده حساب ، همچنین در صورت وصول بازداشت نامه به شعبه بازکننده حساب برای بازداشت موجودی حساب علیه هر یک از صاحبان حساب از مراجعی که قانوناٌ حق بازداشت اموال اشخاص را دارند ، بانک حساب را مسدود نموده و موجودی حساب را به نسبت سهمی که موقع افتتاح حساب تعیین شده است ( بشرح ماده 18 ) تقسیم خواهد نمود که در اینصورت سهم متوفی و محجور و ورشکسته و مدیون بر حسب مورد به ورثه یا مراجع قانونی ذیصلاح پرداخت شده و سهم دیگری با بقیه شرکاء بحساب موقت در بانک منظور خواهد گردید .
20- در مورد تعیین سهم صاحبان حساب مشترک موجودی در تاریخ فوت یا حجر یا ورشکستگی ملاک احتساب خواهد بود . لکن اگر تاریخ فوت یا حجر یا ورشکستگی کتباٌ به بانک اعلام نشده باشد و بانک پرداخت نماید هیچگونه مسئولیتی متوجه بانک نخواهد بود .
21- در مورد بند 19 یا هر مورد دیگری بانک حق دارد حساب مشترک را مسدود نموده و سهم هریک یا بعضی از صاحبان حساب را به حساب موقت مخصوص منتقل نماید . در این قبیل موارد بانک مراتب با به صاحبان حساب اطلاع خواهد داد . به موجودی حساب موقت سود تعلق نمی گیرد.
22- بانک میتواند کلیه وجوهی که اشخاص در قالب استفاده از خدمات بانکی بنحو غیرمجاز از آنها بهره مند شده ومکلف به استرداد وجوه مزبور وکلیه خسارات مربوطه طبق مفاد قراردادهای تنظیمی می باشند ، از موجودی کلیه حسابهای آنها همچنین از هر نوع اعتبار و اسناد و اوراق اعم از ارزی و ریالی از هر قسم مال و طلب مشارالیهم و افراد تحت تکفل آنها نزد هر یک از واحدهای خود راساٌ و بدون هیچگونه تشریفات برداشت نماید .
23- در مواردیکه بانک بنا به عللی از قبیل خرابی تجهیزات کامپیوتری سیستم پردازش داده ها ، اختلال یا قطع خطوط ارتباطی ، رویدادهای اجتناب ناپذیر و … آنچه خارج از کنترل بانک باشد ، قادر به ارائه خدمات سیبا نباشد مسئولیتی متوجه بانک نخواهد بود .
24- بانک میتواند هر موقع تشخیص دهد در شرایط و مقررات حسابجاری ملی تغییرات لازم را اعمال نماید . این تغییرات از طریق مقتضی به اطلاع صاحبان حساب خواهد رسید و دارندگان حساب موظف به رعایت و اجرای آن میباشند .
25- مقررات و شرایط عمومی حساب سپرده جاری ( سیبا ) ،‌جایگزین شرایط و مقررات ملی کارت نمی باشد . چنانچه دارنده حساب سپرده قرض الحسنه ( سیبا ) از کارت بعنوان ابزار برداشت از حساب جاری خود استفاده نماید باید شرایط و مقررات مربوط به ملی کارت را نیز امضاء نماید .

مراحل انجام کار
1- رسیدگی به درخواست متقاضی و تحقیق در مورد شغل ، محل کار و سکونت وحصول اطمینان به صحت آنها .
2- تکمیل متن و ظهر کارت افتتاح حساب ( حسب مورد توسط متقاضی در حضور متصدی مربوطه ) و برگ درخواست افتتاح جاری ملی
3- درج مشخصات معرف ( نام و نام خانوادگی ، شماره حساب و نام شعبه ای که معرف نزد آن حساب دارد ) واخذ امضای وی و گواهی آن توسط شعبه دارنده حساب در کارت افتتاح حساب .
4- کنترل مندرجات کارت تکمیل شده و سایر مدارک دریافتی توسط متصدیان ذیربط والصاق و ابطال تمبر حسب مورد ( به هزینه مشتری ).
5- ثبت مشخصات وآدرس محل کار و سکونت متقاضی در دفتر حسابجاری واخذ امضاء از وی و تخصیص شماره حساب قرض الحسنه جاری به مشتری و درج آن در کارت افتتاح حساب وی .


حساب سپرده قرض الحسنه جاری کارکنان دولت

تعریف :
هدف از افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری برای کارکنان دستگاههای دولتی وابسته به دولت و نیروها و نواحی انتظامی و واحدهای نیروی زمینی آن است که حقوق و مزایای آنان از سوی دستگاههای ذیربط به آن حسابها واریز و از طریق صدور چک یا سند بدهکار مورد استفاده قرار گیرد.

مدارک مورد نیاز :
1- معرفی نامه از دستگاه محل اشتغال
2- ارائه شناسنامه عکسدار بمنظور احراز هویت کارمند 3- امضاءوقبول شرایط ومقررات عمومی حسابجاری مندرج درکارت افتتاح حساب جاری(نمونه 507)

شرایط و مقررات عمومی :
11- شاغل بودن پرسنل در وزارتخانه ، سازمان ، شرکت دولتی وابسته به دولت و یا نیروهای نظامی و انتظامی.
2- کلیه شرایط و مقررات عمومی حساب سپرده قرض الحسنه جاری. .

مراحل انجام کار
1-رسیدگی به درخواست متقاضی و تحقیق در مورد شغل ، محل کار و سکونت و حصول اطمینان به صحت آنها.
2-تکمیل متن و ظهریکبرگ کارت افتتاح حساب حسب مورد توسط متقاضی درحضورمتصدی مربوطه.
3-کنترل مندرجات کارت تکمیل شده و مدارک معتبر متقاضی توسط متصدیان ذیربط و الصاق تمبر و ابطال آن ( به هزینه مشتری).
3- تکمیل محل مخصوص معرف درکارت افتتاح حساب توسط امور مالی سازمان محل اشتغال پرسنل و مهر و امضای آن توسط اشخاصی که امضای آنان قبلا به بانک معرفی شده است (چنانچه سازمانی طی نامه اقدام به معرفی کارکنان خود جهت افتتاح حساب نماید، لازم است شماره و تاریخ نامه در محل مخصوص معرف ثبت شود).
4- اخذ تعهدنامه تکمیل شده ( نمونه شماره 553) از دارنده حساب ، مبنی بر اجازه برداشت از حسابجاری وی بابت وجوهی که اشتباها“ توسط سازمان متبوع به حساب وی واریز می نماید و الصاق تمبر به آن ( به هزینه مشتری).
5- استعلام از اداره اطلاعات اعتباری بمنظور بلامانع بودن افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای متقاضی.
6- اخذ هزینه مربوط به تحویل دسته چک و تحویل آن حسب مورد به متقاضی .

حساب سپرده قرض الحسنه جاری مشترک

تعریف :
حساب سپرده قرض الحسنه جاری مشترک به حساب جاری گفته می شود که صاحب حساب آن بیش از یکنفر باشد..

مدارک مورد نیاز :
1-درخواست کتبی متقاضی مبنی بر افتتاح سپرده قرض الحسنه جاری
2- ارائه شناسنامه عکسدار و تسلیم یک برگ تصویر آن.
3- داشتن معرف مورد قبول بانک که هویت او نزد بانک محرز و امضاء وی توسط بانک گواهی شده باشد.
4- امضاء و قبول شرایط و مقررات عمومی حسابجاری مندرج در کارت افتتاح حساب جاری (نمونه 507)
5-استعلام از اداره اطلاعات اعتباری بانک مبنی بر بلامانع بودن افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای متقاضی که این امر توسط بانک صورت می پذیرد. .

شرایط و مقررات عمومی :
1- موجودی حساب مشترک به نسبت سهمی که موقع افتتاح حساب از طرف صاحبان حساب تعیین می شود ( بالسویه یا سهم نامساوی) متعلق به صاحبان حساب خواهد بود و اگر در کارت حساب سهم تعیین نشده باشد بالسویه به صاحبان حساب تعلق دارد .
2- امضاء یا امضاهایی که موقع افتتاح حساب برای استفاده از حساب تعیین می شود تا زمانی برای بانک معتبر خواهد بود که درخواست یا دستور کتبی مخالفی از طرف هیچیک از صاحبان حساب به شعبه بانک واصل نشده باشد در غیر اینصورت بانک از پرداخت وجه در قبال امضاء یا امضاهای تعیین شده قبلی خودداری خواهد نمود.
3- هرگاه هریک از صاحبان امضاء بخواهد برای استفاده از تمام موجودی حساب به شخص ثالثی وکالت دهد قبول آن از طرف بانک مستلزم این است که بقیه صاحبان امضاء کتباً و صریحاً به بانک اطلاع داده باشند که شخص مذکور حق دارد برای استفاده و برداشت از تمام موجودی حساب به دیگر وکالت بدهد.
4- درصورت فوت یا حجر یا ورشکستگی هریک از صاحبان حساب و اطلاع کتبی بانک و همچنین درصورت وصول بازداشت نامه به شعبه بازکننده حساب برای بازداشت موجودی حساب و علیه هریک از صاحبان حساب از مراجعی که قانوناً حق بازداشت اموال اشخاص را دارند بانک حساب مشترک را مسدود نموده موجودی حساب را به نسبت سهمی که موقع افتتاح حساب تعیین شده است تقسیم خواهد نمود.. 5- در مورد تعیین سهم صاحبان حساب مشترک از موجودی حساب ملاک احتساب ، تاریخ فوت یا حجر یا ورشکستگی خواهد بود لیکن اگر تاریخ فوت یا حجر یا ورشکستگی کتبا“ به بانک اعلام نشده باشد و بانک پرداختی نماید هیچگونه مسئولیتی متوجه بانک نخواهد بود .
6- سایر شرایط و مقررات حسابهای سپرده قرض الحسنه جاری اشخاص حقیقی درخصوص حسابهای سپرده قرض الحسنه جاری مشترک معتبر و نافذ می باشد.

مراحل انجام کار
1-رسیدگی به درخواست متقاضی و تحقیق در مورد شغل ، محل کار و سکونت و حصول اطمینان به صحت آنها.
2-تکمیل متن و ظهر یکبرگ کارت افتتاح حساب حسب مورد توسط متقاضی درحضورمتصدی مربوطه.
3- درج مشخصات معرف ( نام و نام خانوادگی ، شماره حساب و نام شعبه ای که معرف نزد آنها حساب دارد ) و اخذ امضای وی و گواهی آن توسط شعبه دارنده حساب در کارت افتتاح حساب.
4-استعلام از اداره اطلاعات اعتباری بمنظور بلامانع بودن افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای متقاضی.
5-کنترل مندرجات کارت تکمیل شده و مدارک معتبر متقاضی توسط متصدیان ذیربط و الصاق تمبر و ابطال آن ( به هزینه مشتری).
6- اخذ هزینه مربوط به دسته چک و تحویل آن به متقاضی (درصورتیکه حساب جاری با دسته چک باشد ). .



حساب سپرده قرض الحسنه جاری برای شرکتها(اشخاص حقوقی)
تعریف :
هر شرکتی که به ثبت رسیده باشد چون طبق قانون تجارت دارای شخصیت حقوقی است می تواند در بانک مانند اشخاص حقیقی حساب جاری افتتاح نماید مشروط بر اینکه دارندگان امضاء برای صدور اسناد تعهد آور بانکی تعیین شده و اختیارات آنها طبق مقررات اساسنامه شرکت باشد.

مدارک مورد نیاز :
1- تقاضای شرکت مبنی بر افتتاح حساب سپرده قرض الحسنه جاری که به امضای صاحبان امضاء مجاز و مهر شرکت رسیده باشد.
2- یک نسخه رونوشت یا فتوکپی مصدق اساسنامه شرکت که به تصویب صاحبان سهام رسیده و اجازه افتتاح حساب جاری و داد و ستد بانک صراحتاً قید شده باشد و اختیارات هیأت مدیره و صاحبان امضاء مجاز ، طبق مقررات اساسنامه مزبور باشد.
3- یک نسخه رونوشت یا فتوکپی مصدق شرکتنامه که به تصویب صاحبان سهام رسیده و اجازه افتتاح حساب جاری و داد و ستد بانک صراحتا قید شده باشد و اختیارات هیأت مدیره و صاحبان امضاء مجاز ، طبق مقررات اساسنامه مزبور باشد.
4-آگهی روزنامه رسمی کشور مبنی بر تاسیس شرکت و انتخاب اعضاء هیأت مدیره و مدیرعامل و معرفی اشخاصی که حق امضای چکها و اسناد تعهدآور شرکت را دارند.
5- استعلام از اداره اطلاعات اعتباری بانک مبنی بر بلامانع بودن افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای متقاضی که این امر توسط بانک صورت می پذیرد.
6-آخرین صورتجلسه مجمع عمومی که در آن حدود و مدت اختیارات هیأت مدیره و صاحبان امضاء مجاز تعیین شده باشد.
7- افتتاح حساب جاری بنام شرکت در شرف تأسیس مانعی نداشته ولی حق انجام عملیات بانکی بویژه برداشت را ندارند مگر اینکه شرکت به ثبت برسد یا از تشکیل آن رسما“ انصراف حاصل شود.

شرایط و مقررات عمومی :
1.شرکت در اداره ثبت شرکتها و موسسات غیرتجاری به ثبت رسیده باشد.
2- شرایط و مقررات عمومی حساب سپرده قرض الحسنه جاری. .

مراحل انجام کار
1- رسیدگی به درخواست متقاضی و تحقیق در مورد شغل ، محل کار و سکونت وی و حصول اطمینان به صحت آنها.
2- تکمیل متن و ظهر یکبرگ کارت افتتاح حساب ( حسب مورد توسط متقاضی درحضورمتصدی مربوطه).
3- استعلام از اداره اطلاعات اعتباری بمنظور بلامانع بودن افتتاح حساب قرض الحسنه جاری برای متقاضی.
4- کنترل مندرجات کارت تکمیل شده نمونه 508 و مدارک معتبر متقاضی توسط متصدیان ذیربط و الصاق تمبر و ابطال آن ( به هزینه مشتری).
5- اخذ هزینه مربوط به دسته چک و تحویل آن به متقاضی (در صورتیکه حساب جاری با دسته چک باشد) .

تسهیلات مشارکت بازگانی وتسهیلات دربخش بازرگانی


بانکها در بخش بازرگانی تسهیلات زیر را ارائه می دهند:

1- داخلی

مشارکت مدنی بازرگانی:

تعریف : مشارکت مدنی عبارت است از درآمیختن سهم الشرکه نقدی ویا غیرنقدی متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی متعدد به نحو مشاع برای انجام کارهای انتفاعی (تولیدی، بازرگانی و خدماتی) به مدت محدود، طبق قرارداد.
بانک ها در جهت گسترش فعالیتهای اقتصادی بخش بازرگانی ، قسمتی از سرمایه در گردش واحدهای مذکور را قالب قرارداد مشارکت مدنی (وارداتی ـ صادراتی و بازرگانی داخلی) تامین می نماید. اعطای تسهیلات مشارکت مدنی در بخش های خصوصی، دولتی و تعاونی مجاز می باشد.
ضوابط اعطای تسهیلات:
- موضوع مشارکت باید حداکثر ظرف مدت یک سال خاتمه و تسویه شود.
- ارائه وثایق کافی توسط شریک به منظور حصول اطمینان از حسن اجرای قرارداد مشارکت مدنی
- شریک باید در کار موضوع مشارکت ، دارای تجربه و مهارتهای متداول و لازم باشد و همچنین قادر باشد امکانات مورد نیاز را جهت اجرای امر مشارکت به هر صورت فراهم نماید.
- حداکثر مشارکت بانک در هر شرکت مدنی 80% کل سرمایه مشارکت خواهد بود.
- نسبت سود طرفین توسط بانک تعیین و در متن قرارداد درج می گردد.
- تغییر در شرایط و سرمایه قرارداد امضاء شده مشارکت مدنی، موکول به بررسی مجدد سهم منافع بانک خواهد بود.
- پرداخت سهم الشرکه توسط شرکا می تواند به دفعات صورت گیرد در این صورت در هر دفعه، شرکاء باید به طور همزمان نسبت به سهم خود، سهم الشرکه مقرر را پرداخت نمایند.
هزینه های قابل قبول در مشارکت مدنی بازرگانی داخلی:
- قیمت خرید کالا
- هزینه های بیمه حمل و بیمه انبارداری
- هزینه حمل و نقل
- هزینه انبارداری
- هزینه های بانکی
- هزینه های بسته بندی
شرایط متقاضی:
- دارا بودن اهلیت قانونی
- داشتن مجوزات کسب و محل فعالیت ثابت
- توانایی باز پرداخت تسهیلات
- نداشتن چک برگشتی و بدهی معوق نزد سیستم بانکی



مضاربه
تعریف :مضاربه عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین (مالک) عهده دار تامین سرمایه (نقدی) می گردد با قید اینکه طرف دیگر (عامل) با آن تجارت کرده و در سود حاصله هر دو طرف شریک باشند.
کاربرد و مدت:
کاربرد مضاربه در امور بازرگانی اعم از داخلی و خارجی (شامل صادرات و واردات) می باشد که در آن سرمایه لازم از سوی بانک تامین و کار لازم در آن باید تماماً توسط عامل انجام پذیرد.
مضاربه تسهیلاتی است کوتاه مدت و معادل یک دوره گردش کالا و به طور معمول حداکثر یک سال بطول می انجامد.
شرایط کلی متقاضی:
1- بخش خصوصی (آن قمست از اقتصاد که توسط اشخاص حقیقی و یا حقوقی که بیش از 50% از سهام آنها متعلق به عامه مردم باشد اداره گردد) فقط می تواند از تسهیلات مضاربه بانک در رشته های صادرات و بازرگانی داخلی استفاده نماید.
2- شرکتهای دولتی و وابسته به دولت برای کلیه رشته های بازرگانی شامل واردات، صادرات و بازرگانی داخلی مجاز به مضاربه با بانک می باشند.
3- تعاونیهای قانونی در استفاده از تسهیلات مضاربه دارای حق اولویت هستند.
سرمایه و هزینه های قابل قبول:
سرمایه مضاربه متشکل از کلیه هزینه هایی است که بطور مستقیم به عمل تجارت ارتباط پیدا می کند. هزینه های قابل قبول مضاربه بازرگانی داخلی عبارتند از:
قیمت خرید کالاـ هزینه بیمه ـ هزینه انبارداری ـ هزینه بانکی ـ هزینه حمل و نقل ـ هزینه بسته بندی
توضیحات:
- اسناد و مدارک هزینه باید موید انجام هزینه بوده و از لحاظ حجم ریالی متناسب با موضوع و مقدار معامله موضوع قرارداد باشند.
- بانک در همه معاملات ملزم به قبول کلیه هزینه های فوق الذکر نمی باشد.
- سایر هزینه های متعلقه به معاملات موضوع مضاربه با مصالحه طرفین به عهده عامل خواهد بود.
ضوابط تقسیم سود حاصل از مضاربه:
با توجه به مدت قرارداد و میزان سرمایه ، سود کلی قابل انتظار از انجام معامله محاسبه و قیمت تمام شده کالا برآورد می شود و براین اساس نسبت تقسیم سود بین بانک و مشتری تعیین و در متن قرارداد لحاظ می گردد.
مراحل اعطای تسهیلات:
پس از اینکه درخواست متقاضی به بانک واصل گردید اعطای تسهیلات طی مراحل زیر انجام می پذیرد.
مشتری به شعبه مراجعه نموده و تقاضای خود را برای استفاده ار تسهیلات مضاربه روی فرم مربوط منعکس و به همراه مدارک لازم به شعبه تسلیم می نماید.
چنانچه با اعطای تسهیلات مضاربه موافقت گردد، مراتب از طریق شعبه به اطلاع مشتری رسیده و وثایق تعیین شده از متقاضی تسهیلات طلب می گردد. سپس شعبه قرارداد مربوطه را تنظیم می نماید.
پس از امضای قرارداد مضاربه با عامل، سرمایه مذکور در قرارداد ،از طرف بانک یکجا یا به تدریج پرداخت می گردد.
فسخ عقد مضاربه:
طبق قرارداد، بانک می تواند درصورت تخلف مشتری از هر یک از مفاد قرارداد ، قبل از انقضاء مدت، قرارداد مزبور را فسخ نماید.
همچنین براساس ماده 551 قانون مدنی، عقد مضاربه به یکی از دلایل ذیل فسخ می گردد:
1- درصورت فوت یا جنون احد طرفین
2- درصورت ورشکستگی طرفین
3- درصورت تلف شدن تمام سرمایه و سود
4- درصورت عدم امکان تجارتی که منظور طرفین بوده است.

خرید دین:
تعریف : خرید اوراق و اسناد تجاری به قیمتی کمتر از مبلغ اسمی را خرید دین گویند. منظور از اوراق و اسناد تجاری آن دسته از اوراق و اسناد بهادار می باشد که مفاد آن حاکی از بدهی ناشی از معاملات تجاری باشد و منظور از مبلغ اسمی، مبلغی است که در متن اسناد و اوراق تجاری ذکر گردیده و حاکی از میزان دین یا بدهی می باشد که باید در سررسید از سوی متعهد پرداخت گردد.
بانکها به منظور تامین منابع پولی کوتاه مدت برای فعالیتهای بخش بازرگانی ، تسهیلات خرید دین به صورت ریالی و ارزی اعطاء می نماید.
اسناد و اوراق تجاری قابل خریداری در بانکها عبارتند از سفته و برات (پس از قبولی از متعهد) و اسناد صادراتی مدت دار و نرخ سود این نوع تسهیلات مشمول بخش بازرگانی می باشد.
شرایط اسناد و اوراق تجاری :
دین مذکور در اوراق و اسناد تجاری مورد معامله باید واقعی بوده ناشی از یک معامله تجاری نسیه بین متعهد اسناد و اوراق تجاری و فروشنده آن اسناد به بانک باشد.
سررسید اسناد و اوراق تجاری قابل خریداری باید پس از تحویل کالا موضوع آن اسناد و اوراق قرضه باشد.
مدت اسناد عرضه شده برای خریداری در بانک نباید از 12 ماه تجاوز نماید.
شرایط متعهد و فروشنده اسناد تجاری
متعهد اوراق و اسناد تجاری باید دارای قدرت پرداخت و حسن سابقه پرداخت باشد.
متقاضی استفاده از تسهیلات باید اهلیت قانونی داشته باشد.
متقاضی در شعبه ای که تقاضای تسهیلات می نماید دارای حساب جاری با گردش مناسب باشد.


2- خارجی
مشارکت مدنی وارداتی و صادراتی
تعریف : مشارکت مدنی عبارت است از درآمیختن سهم الشرکه نقدی و یا غیر نقدی متعلق به اشخاص حقیقی یاحقوقی متعدد به نحو مشاع برای انجام کارهای انتفاعی (تولیدی ، بازرگانی و خدماتی ) به مدت محدود، طبق قرارداد.
بانک ها در جهت گسترش فعالیتهای اقتصادی بخش بازرگانی ، قسمتی از سرمایه درگردش واحدهای مذکور در قالب قرارداد مشارکت مدنی (وارداتی ـ صادراتی و بازرگانی داخلی) تامین می نماید. اعطای تسهیلات مشارکت مدنی دربخش های خصوصی ، دولتی و تعاونی مجاز می باشد.
مشارکت مدنی وارداتی
ضوابط اعطای تسهیلات :
- موضوع مشارکت باید حداکثر ظرف مدت یک سال خاتمه و تسویه شود.
- ارائه وثایق کافی توسط شریک به منظور حصول اطمینان از حسن اجرای قرارداد مشارکت مدنی
- شریک باید در کار موضوع مشارکت ، دارای تجربه و مهارتهای متداول و لازم باشد و همچنین قادر باشد امکانات مورد نیاز را جهت اجرای امر مشارکت به هر صورت فراهم نماید.
- حداکثر مشارکت بانک در هر شرکت مدنی 80% کل سرمایه مشارکت خواهد بود.
- نسبت سود طرفین توسط بانک تعیین ودرمتن قرارداد درج می گردد.
- تغییر در شرایط و سرمایه قرارداد امضاء شده مشارکت مدنی ،موکول به بررسی مجدد سهم منافع بانک خواهد بود.
- پرداخت سهم الشرکه توسط شرکا می تواند به دفعات صورت گیرد دراین صورت درهر دفعه، شرکاء باید به طور همزمان نسبت به سهم خود، سهم الشرکه مقرر را پرداخت نمایند.
هزینه های قابل قبول در مشارکت مدنی وارداتی
- قیمت خرید کالا
- هزینه های بیمه حمل و بیمه انبارداری
- هزینه حمل و نقل
- هزینه انبارداری
- هزینه های بانکی
- حقوق گمرکی و سود بازرگانی
- هزینه های بسته بندی
- هزینه ثبت سفارش
مشارکت مدنی صادراتی
حداکثر میزان مشارکت :
- درخصوص آن دسته از صادر کنندگان که بدون گشایش اعتبار اسنادی مبادرت به صدور کالا یا خدمات فنی و مهندسی می نمایند حداکثر میزان تسهیلات 70 درصد ارزش ریالی قرارداد می باشد مشروط بر آنکه صدور تعهد نامه ارزی توسط یکی ازواحدهای ارزی بانکها صورت گیرد. در مورد آن دسته از صادرکنندگان که از طریق گشایش اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت مبادر ت به صدورکالا یاخدمات فنی و مهندسی می نمایند حداکثر میزان تسهیلات 90 درصد ارزش ریالی موضوع قرارداد می باشد

مدارک موردنیاز :
- داشتن کارت بازرگانی معتبر و کد اقتصادی
- ارائه تاییدیه سازمان مدیریت و برنامه ریزی درخصوص صادرکنندگان خدمات فنی ومهندسی که دارای رتبه بندی سازمان مذکور می باشند ودرخصوص شرکتها وموسساتی که فاقد رتبه بندی سازمان مذکور باشند ارائه گواهی تایید صلاحیت از مراجع ذیصلاح
- نداشتن تعهد ارزی سررسید گذشته و تسویه نشده نزد بانک ها
- ارائه قرارداد انجام کار درخصوص صادرکنندگان خدمات فنی و مهندسی
- ارائه پروفرمای صادره توسط صادرکنندگان و یا تایید واحد ارزی مبنی بر گشایش اعتبار اسنادی غیر قابل برگشت

هزینه های قابل قبول:
- هزینه خرید کالا
- هزینه حمل و نقل
- هزینه بسته بندی



گشایش اعتبار اسنادی :
به منظور تامین کالای مورد نیاز واحدهای بازرگانی فعال ، بانکهاغالباً ازطریق عقد جعاله اقدام به گشایش اعتبار اسنادی می نماید. گشایش اعتبار اسنادی می تواند دیداری یامدتدار (یوزانس و ریفاینانس ) باشد. در گشایش اعتبار اسنادی دیداری ممکن است براساس مصوبه های صادره بخشی ازمبلغ اعتبار به عنوان پیش پرداخت در زمان گشایش از مشتری اخذ و مابقی در زمان تحویل اسناد توسط مشتری تامین و به حسابهای مربوطه واریز و یا بخش قابل توجهی از مبلغ اعتبار اسنادی بعداز رسیدن اسناد حمل (در بخش گشایش اعتبار اسنادی دیداری) در قالب تسهیلات فروش اقساطی کالای وارده ، در اختیار مشتریان بانک قرارمی گیرد.
درگشایش اعتبار اسنادی مدتدار ، مبلغ گشایش اعتبار اسنادی درسررسید مقرر ازسوی مشتری تامین و به حسابها مربوطه واریز می گردد. گشایش اعتبار اسنادی برای موارد فوق الذکر به صورت تسهیلات موردی و یا حد سالانه تصویب و در اختیار مشتریان قرار می گیرد.
شرایط واحد های بازرگانی جهت گشایش اعتبار اسنادی:
- داشتن اهلیت قانونی
- دارابودن کارت بازرگانی معتبر و سوابق کافی جهت واردات کالا
- واحد تولیدی باید دارای جواز کسب دربخش بازرگانی مربوطه باشد.
- متقاضی گشایش اعتبار اسنادی بایستی کلیه ضوابط و شرایط بانک را دراین خصوص دارا باشد.
- عدم سوابق منفی در سیستم بانکی (چک برگشتی و دیون معوق اعم از ارزی وریالی )
- توانایی واریز مابقی وجه اسناد رسیده در سررسید های مقرر
مدارک لازم
- تکمیل پرسشنامه ویژه واحدهای بازرگانی
- مدارک ثبتی شرکت و آگهی تغییرات طی دوسال گذشته
- پروانه کسب
- صورت های مالی دو سال قبل (ترازنامه و سود وزیان ) با مهر وامضای شرکت
- تراز آزمایشی منتهی به پایان ماه قبل با مهر و امضای شرکت
- کپی اسناد مالکیت ، دفتر مرکزی ، نمایشگاه ، انبار
- کپی شناسنامه و مدرک تحصیلی مدیران و سهامداران عمده

ضمانتنامه :
به موجب ماده 684 قانون مدنی عقد ضمان عبارت است از اینکه شخص مالی را که بر ذمه دیگر ی است به عهده بگیرد.
بانک با صدور ضمانتنامه بانکی تعهد می نماید درصورتیکه متعهد (ضمانتخواه/ مضمون عنه) تعهدات پیش بینی شده موضوع ضمانتنامه را در مواعد معین نپردازد و یا اینکه از انجام صحیح و به موقع تعهدات خود به هر علت خودداری نماید، به مجرد اعلام ذینفع (مضمون له و یا سازمانی که ضمانتنامه در قبال او صادر می شود) قبل از انقضای سررسید، وجه الضمان یا مبلغ قید شده در ضمانتنامه را در وجه ذینفع (مضمون له) بپردازد.
ضمانتنامه های بانکی غیرقابل انتقال بوده و فقط توسط ذینفع مندرج در متن ضمانتنامه قابل استفاده می باشد.
انواع ضمانتنامه های متداول ارزی :
- ضمانتنامه شرکت در مناقصه - ضمانتنامه استرداد کسور وجه الضمان
- ضمانتنامه حسن انجام کار - ضمانتنامه گمرکی
- ضمانتنامه پیش پرداخت
کلیه شرکت های بازرگانی (یا اشخاص حقیقی) می توانند از خدمات صدورانواع ضمانتنامه بانکهابهرمند شوند. صدور ضمانتنامه و ظهر نویسی از طرف بانکها موکول به اخذ وثیقه ا ز ضمانتخواه (مضمون عنه) طبق ضوابط بانک می باشد.
ضمانت نامه های ارزی به طور معمول درمورد قراردادهای ارزی ، خرید کالا و یا خدمات از شرکتها و مشتریان خارجی مصداق داشته و بانک هاباتضمین متقابل بانکهای معتبر خارجی نسبت به صدور ضمانتنامه به نفع شرکتهای ایرانی (خریداران و کارفرمایان ) اقدام می نماید.
انواع وثایق قابل قبول برای صدور ضمانتنامه:
الف) وجه نقد یا طلا یا اسناد خزانه یا اوراق قرضه دولتی و اوراق مشارکت یا سپرده سرمایه گذاری مدت دار، یا حسابهای پس انداز قرض الحسنه نزد بانک یا گواهی های سپرده های سرمایه گذاری مدت دار ویژه عام و خاص یا اوراق قرض الحسنه یا حسابهای ارزی یا حساب سرمایه گذاری مدت دار متقاضی نزد سایر بانکها
ب) تضمین بانکها یا موسسات اعتباری غیربانکی مجاز داخلی
پ) تضمین بانکها یا موسسات اعتباری غیربانکی معتبرخارجی
ج) سفته با دو امضاء قابل قبول بانک ـ اموال غیرمنقول و برگ وثیقه انبارهای عمومی مربوط به کالاـ سهام شرکتهایی که در بورس پذیرفته شده باشند ـ کشتی و هواپیما.
معمولاً یک یا ترکیبی از وثایق مذکور و طبق نظر رکن اعتباری تصمیم گیرنده از مشتری اخذ می شود.

-مدارک مورد نیاز جهت صدور ضمانتنامه بانکی:
- اساسنامه شرکت
- آگهی تاسیس
- آگهی تغییرات ثبتی شرکت طی دو سال قبل
- پروانه کسب (مجوز فعالیت دربخش بازرگانی )
- کارت بازرگانی و کد اقتصادی
- اسناد مالکیت انبار، دفتر مرکزی و نمایشگاه
- صورت های مالی دو سال قبل (ترازنامه و سود و زیان) با مهر و امضای شرکت
- تراز آزمایشی منتهی به پایان ماه گذشته با مهر و امضای شرکت
- کپی شناسنامه و مدرک تحصیلی مدیران و سهامداران عمده
- تکمیل پرسشنامه ویژه و احدهای بازرگانی



خرید دین:
تعریف : خرید اوراق و اسناد تجاری به قیمتی کمتر از مبلغ اسمی را خرید دین گویند. منظور از اوراق و اسناد تجاری آن دسته از اوراق و اسناد بهادار می باشد که مفاد آن حاکی از بدهی ناشی از معاملات تجاری باشد و منظور از مبلغ اسمی، مبلغی است که در متن اسناد و اوراق تجاری ذکر گردیده و حاکی از میزان دین یا بدهی می باشد که باید در سررسید از سوی متعهد پرداخت گردد.
بانک هابه منظور تامین منابع پولی کوتاه مدت برای فعالیتهای بخش بازرگانی ، تسهیلات خرید دین به صورت ریالی و ارزی اعطاء می نماید.
اسناد و اوراق تجاری قابل خریداری در بانکها عبارتند از سفته و برات (پس از قبولی از متعهد) و اسناد صادراتی مدت دار و نرخ سود این نوع تسهیلات مشمول بخش بازرگانی می باشد.
شرایط اسناد و اوراق تجاری :
 دین مذکور در اوراق و اسناد تجاری مورد معامله باید واقعی بوده ناشی از یک معامله تجاری نسیه بین متعهد اسناد و اوراق تجاری و فروشنده آن اسناد به بانک باشد.
 سررسید اسناد و اوراق تجاری قابل خریداری باید پس از تحویل کالا موضوع آن اسناد و اوراق قرضه باشد.
 مدت اسناد عرضه شده برای خریداری در بانک نباید از 12 ماه تجاوز نماید.
شرایط متعهد و فروشنده اسناد تجاری
 متعهد اوراق و اسناد تجاری باید دارای قدرت پرداخت و حسن سابقه پرداخت باشد.
 متقاضی استفاده از تسهیلات باید اهلیت قانونی داشته باشد.
 متقاضی در شعبه ای که تقاضای تسهیلات می نماید دارای حساب جاری با گردش مناسب باشد.


مضاربه صادراتی و وارداتی :
تعریف :
مضاربه عقدی است که به موجب آن یکی از طرفین (مالک ) عهده دار تامین سرمایه (نقدی )میگردد با قید اینکه طرف دیگر (عامل ) با آن تجارت کرده و درسود حاصله هر دو طرف شریک باشند.
کاربرد ومدت :
کاربرد مضاربه در امور بازرگانی اعم از داخلی و خارجی (شامل صادرات و واردات) می باشد که درآن سرمایه لازم از سوی بانک تامین و کار لازم درآن باید تماماً توسط عامل انجام پذیرد.
مضاربه تسهیلاتی است کوتاه مدت ومعادل یک دوره گردش کالا و به طور معمول حداکثر یک سال بطول می انجامد.
شرایط کلی متقاضی :
- بخش خصوصی (آن قسمت از اقتصاد که توسط اشخاص حقیقی و یا حقوقی که بیش از 50% از سهام آنها متعلق به عامه مردم باشد اداره گردد ) فقط می تواند از تسهیلات مضاربه بانک در رشته های صادرات و بازرگانی داخلی استفاده نماید.
- شرکتهای دولتی و وابسته به دولت برای کلیه رشته های بازرگانی شامل واردات ، صادرات و بازرگانی داخلی مجاز به مضاربه با بانک می باشند.
- تعاونیهای قانونی در استفاده از تسهیلات مضاربه دارای حق اولویت هستند.
سرمایه و هزینه های قابل قبول :
سرمایه مضاربه متشکل از کلیه هزینه هایی است که بطور مستقیم به عمل تجارت ارتباط پیدا می کند هزینه های قابل قبول مضاربه وارداتی عبارتنداز :
قیمت خرید کالا- هزینه بیمه – هزینه انبارداری – هزینه بانکی – هزینه حمل و نقل – هزینه بسته بندی – هزینه حقوق گمرکی
توضیحات :
اسناد ومدارک هزینه باید مورد انجام هزینه بوده و از لحاظ حجم ریالی متناسب با موضوع و مقدار معامله موضوع قرارداد باشند.
بانک درهمه معاملات ملزم به قبول کلیه هزینه های فوق الذکر نمی باشد.
سایر هزینه های متعلقه به معاملات موضوع مضاربه با مصالحه طرفین به عهده عامل خواهد بود.
ضوابط تقسیم سود حاصل از مضاربه :
باتوجه به مدت قراداد و میزان سرمایه ، سود کلی قابل انتظار از انجام معامله محاسبه و قیمت تمام شده کالا برآورد می شود و براین اساس نسبت تقسیم سود بین بانک و مشتری تعیین و درمتن قرارداد لحاظ می گردد.
مراحل اعطای تسهیلات :
پس از اینکه درخواست متقاضی به بانک واصل گردید اعطای تسهیلات طی مراحل زیر انجام می پذیرد:
1- مشتری به شعبه مراجعه نموده و تقاضای خود را برای استفاده از تسهیلات مضاربه روی فرم مربوط منعکس و به همراه مدارک لازم به شعبه تسلیم می نماید.
2- چنانچه با اعطای تسهیلات مضاربه موافقت گردد، مراتب ازطریق شعبه به اطلاع مشتری رسیده و وثایق تعیین شده از متقاضی تسهیلات طلب می گردد. سپس شعبه قراداد مربوطه را تنظیم می نماید.
3- پس از امضای قرارداد مضاربه با عامل ، سرمایه مذکور در قرارداد از طرف بانک یکجا یا به تدریج پرداخت می گردد.
فسخ عقد مضاربه :
طبق قرارداد، بانک میتواند درصورت تخلف مشتری از هریک از مفاد قرارداد، قبل از انقضا مدت، قرارداد مزبور را فسح نماید.
همچنین براساس ماده 551 قانون مدنی ، عقد مضاربه به یکی از دلایل ذیل فسخ می گردد:
1- درصورت فوت یا جنون احد طرفین
2- درصورت ورشکستگی طرفین
3- درصورت تلف شدن تمام سرمایه وسود
4- درصورت عدم امکان تجارتی که منظور طرفین بوده است. 
 

تسهیلات اجاره به شرط تملیک

 تعریف عقد


تعریف :

اجاره به شرط تملیک عقدی است که در آن شرط شود مستاجر در پایان مدت اجاره در صورت عمل به شرایط مندرج در قرارداد عین مستاجره را مالک شود .


 شرایط اعطای تسهیلات

شرایط متقاضی :
درحال‌حاضرتسهیلات اجاره‌به‌شرط‌تملیک‌ودرصورت‌فراهم بودن‌شرایط لازم درموارد ذیل قابل اعطا می باشد .
1ـ خرید مطب برای پزشکان
2ـ خرید دفاتر وکالت
3ـ خرید محل برای دفاتر اسناد رسمی
4ـ خرید محل برای مراکز آموزشی ( مدارس غیر انتفاعی ).
5ـ خرید محل برای واحدهای تولیدی
6- خرید محل کار برای کسبه وصنوف

شرایط اعطای تسهیلات :
پس از دریافت تقاضای مشتری ، برگ درخواست استفاده از تسهیلات اجاره به شرط تملیک حسب مورد برای اشخاص حقیقی یا حقوقی در اختیار متقاضی قرار داده می شود تا برگ مذکور را در دو نسخه با کمال دقت تکمیل و پس از امضاء همراه مدارک مورد لزوم به بانک تسلیم نماید. امضای متقاضی در ذیل برگ درخواست بایستی مطابق نمونه امضای مسلم الصدور وی بوده و به گواهی شعبه برسد.
پس از بررسی و حصول اطمینان از اینکه به تمام سئوالات مندرج در برگ درخواست بطور کامل پاسخ داده شده است ، نسبت به کسب اطلاعات حسب مورد از طریق اداره اطلاعات اعتباری و یا مامورین اداره امور شعب متبوع یا شعبه اقدام گردد .
واحدها بعد از کسب و جمع آوری مدارک و اطلاعات مورد نیاز ، با ملحوظ نمودن نکات ذیل باید نسبت به بررسی تقاضای مشتری اقدام نمایند :
الف ـ تقاضای اجاره بشرط تملیک اموال منقول و غیر منقول منحصراً جهت تسهیل در امور تولیدی و خدماتی بوده و چنانچه تقاضا برای واحد مسکونی ارزان قیمت ارائه شود یا این واحد احداث شده یا در دست احداث باشد و همچنین اعطای تسهیلات در این مورد با اجازه اداره مرکزی انجام گردد .
ب ـ نوع و مشخصات کامل اموال مورد درخواست بطور دقیق تعیین واعلام شده باشد .
ج – متقاضی باید بهای خرید و شرایط آن و نام فروشنده اموال را تعیین ودرصورتیکه اموال مورد خریداری باید از خارج کشوروارد شود ، شرایط و مجوزهای لازم برای ورود اموال و مشخصات کارخانه سازنده و یا فروشنده ، پیش فاکتور( افر) فروشنده اموال ، وسیله حمل ، هزینه های حقوق گمرکی و نصب و خدمات پس از فروش را نیز تعیین و اعلام نموده باشد .
دـ برای تعیین بهاء مال مورد اجاره موارد ذیل باید ملحوظ گردد :
1- بهای خرید براساس قیمت رسمی ویا عرف بازار ، مورد قبول واحد پرداخت کننده تسهیلات باشد.
2-هزینه های نصب و راه اندازی و سایر هزینه های عمده به منظور بهره برداری از مال مورد اجاره مشخص و اعلام شود .
3- هزینه های خدمات بعد از فروش بطور مشخص و کامل تعیین گردد .
هـ ـ درصورتیکه خرید و استفاده اموال‌موردتقاضا مستلزم اخذ مجوزهای خاص و یا پروانه بهره برداری باشد اقدامات لازم از طرف متقاضی به عمل آمده و مدارک مورد نیاز مربوط ضمیمه تقاضا باشد.
و – چنانچه مال مورد اجاره بشرط تملیک، ماشین آلات و تاسیسات باشد متقاضی مسئولیت کلیه امور اجرائی مربوط به انتخاب ، تحویل ، نصب و راه اندازی را شخصاً و بدون هیچگونه مسئولیت و تعهدی برای بانک به عهده گرفته باشد .
زـ از مال مورد اجاره بشرط تملیک( عین مستاجره) خود متقاضی راساً قصد استفاده داشته و به منظور واگذاری و یا اجاره به غیر تقاضا ننموده باشد .
ح ـ مدت اجاره اموال مورد تقاضا تعیین و متناسب با طول عمر مفید مورد اجاره بشرط تملیک باشد و شعبه اطمینان حاصل نماید در طول مدت قرارداد وجوه بانک و سود ناشی از عمل اجاره بشرط تملیک قابل برگشت خواهد بود و همچنین مال الاجاره مربوط با قدرت مالی و پرداخت متقاضی متناسب باشد .
ط ـ درصورتیکه اموال مورد تقاضا ماشین آلات باشد از نظر نگهداری و تامین و تهیه قطعات یدکی پیش بینی های لازم و احتیاطی به‌عمل آمده باشد ، به نحوی که بر اثر عدم دسترسی به لوازم یدکی ،
بهره برداری از ماشین آلات مورد اجاره بشرط تملیک دچار مخاطره و اشکال نگردد و یا اصولاً‌بهره برداری از آن متوقف نشود .
ی- پرداخت حداقل بیست درصد بهای‌اموال‌مورد اجاره بشرط تملیک را به عنوان‌قسمتی ازمال الاجاره تقبل نموده و قبل از هرگونه اقدام برای خرید اموال به منظور تحویل به مستاجر و تنظیم قرارداد ، این مبلغ را به شعبه پرداخت نماید .
ک – اجاره اموال مورد تقاضا‌به‌مبلغ تعیین شده در قرارداد اجاره بشرط تملیک را به محض اعلام شعبه تعهد نموده باشد .
ل – واحدها می‌توانند‌عنداللزوم به منظورحسن اجرای قرارداد اجاره بشرط تملیک از مستاجر تامین کافی اخذ نمایند .
پس از بررسیهای لازم در صورتی که درخواست متقاضی مورد تایید و تصویب قرار گیرد بااستفاده از طرح قرارداد مربوطه عقد اجاره بشرط تملیک منعقد می گردد . موارد ذیل درقرارداد اجاره بشرط تملیک‌ملحوظ‌می شود :
- واحدها مکلفند در قرارداداجاره بشرط تملیک قید نمایند که قرارداد مذکور براساس توافق طرفین ، در حکم اسناد لازم الاجراء و تابع آیین نامه اجرای اسناد رسمی می باشد .
-قائل شدن حق بازرسی و بازدید از عین مستاجره برای موجر ( بانک) در طول مدت اجاره بمنظور اعمال نظارت لازم و کافی .
- واحدها باید موارد فسخ و نحوه تسویه حساب را صراحتاً در قرارداداجاره بشرط تملیک ذکر نمایند .
- واحدها بایددرقراردادشرط‌نمایند که‌در پایان مدت اجاره و پس از پرداخت آخرین قسط مال الاجاره ، در صورتیکه‌کلیه تعهدات مستاجرطبق قرارداد انجام‌شده‌باشد‌عین‌مستاجره درملکیت مستاجر در خواهد آمد .
- شرایط انتقال عین مستاجره قبل از پایان مدت اجاره نیز باید در قرارداد ذکر شود .
- مکلف نمودن مستاجر به حفظ و نگهداری و کاربرد صحیح اموال مورد اجاره .
- شرط‌عدم واگذاری‌عین‌یامنافع‌عین‌مستاجره‌به‌اشخاص دیگر از طریق اجاره و یا تحت هر عنوان دیگر .
- مستاجر حق تغییر محل ، تغییر شکل و یا هر نوع تغییر دیگری در عین مستاجره را بدون موافقت بانک ندارد .
- پرداخت کلیه مالیاتها و عوارض متعلقه به عین مستاجره ، بدون حق مطالبه از موجر( بانک) ، بر عهده مستاجر خواهد بود.
- شروط ضمان و امانت داری اموال مورد اجاره و همچنین شرط حق اختیار فسخ برای بانک در قرارداد ملحوظ گردد .
- شرط مباشرت یعنی مستاجر راساً در استیفاء منابع از عین مستاجره مگردر موارد قهری و اضطراری به تشخیص بانک باید در قرارداد قید شود .

شرایط محصول :‌
واحدها می توانند به منظور تسهیلات لازم جهت گسترش امور خدماتی ، کشاورزی ،صنعتی ومعدنی به عنوان موجر مبادرت به معاملات اجاره به شرط تملیک بنمایند مورد اجاره می تواند اموال منقول وغیر منقول باشد مشروط براینکه طول عمر مفید آنها کمتر از دو سال نباشد خرید اموالی که به تشخیص بانک مصرف انحصاری یا محدود داشته باشد ویا براثر نصب وبهره برداری استفاده مجدد آن مقرون به صرفه نباشد به منظور اجاره به شرط تملیک ممنوع است .

 مدارک مورد نیاز و هزینه ها

مدارک مورد نیاز :
الف درصورتیکه متقاضی دارای پرونده عمومی نزد شعبه باشد :
1- برگ درخواست استفاده از تسهیلات اجاره بشرط تملیک که در آن نوع کار ، مشخصات کامل اموال مورد درخواست،بهای خرید نقدی و شرایط آن‌نام‌ و نشانی‌کامل فروشنده اموال ، نحوه و مدت بازپرداخت ، وثایق و تضمینات قید شده باشد .
2- مجوزهای خاص یا پروانه بهره برداری و سایر مدارک مورد نیاز(درصورتی که خرید و استفاده اموال مورد تقاضای مستلزم اخذ آنها باشد) .
3- فتوکپی ( تطبیق شده با اصل) سند مالکیت وثایق و تضمینات ( عنداللزوم)
4- آخرین صورت مجلس ارزیابی وثایق و تضمینات متقاضی ( عندالزوم )
5- صورتمجلس ارزیابی کارشناسی مورد معامله .
6- اطلاعات مربوط به قیمت و مشخصات کارخانه سازنده یا فروشنده اموال.
7- سایر مدارک و مجوزهائی که بنظر شعبه و اداره امور شعب یا اداره مرکزی اخذ و نگهداری آن ضروری است .
8- مصوبه انجام معامله اجاره بشرط تملیک .
9- قرارداد منعقده اجاره بشرط تملیک .
10- بیمه نامه اموال موضوع اجاره بشرط تملیک و عنداللزوم وثایق و تضمینات که بنفع و بنام صادرشده متناسب با مدت قراداد .
11- یک نسخه از کلیه اسناد حسابداری و انتظامی و تعهدات از بدو انعقاد قرارداد تا مرحله واریز و تصفیه آن .
ب ـ در صورتیکه متقاضی شخص حقیقی یا حقوقی بوده و فاقد ” پرونده عمومی“نزد شعبه باشد علاوه بر مدارک فوق حسب مورد اخذ و نگهداری مدارک زیر نیز در پرونده معاملاتی وی ضروری است :
12- اطلاعات اخذ شده درباره متقاضی‌از طریق اداره اطلاعات اعتباری و یا اداره امور شعب متبوع یا شعبه مربوط .
13- اوراق اطلاعات اخذ شده از سایر منابع .
14- فتوکپی پروانه کسب معتبر متقاضی( تطبیق شده با اصل توسط شعبه)درامور تولیدی و خدماتی.
15- اصل برگ امضاء مسلم الصدور متقاضی درصورتیکه قرارداد خرید مورد معامله بطورثبتی منعقد نشود .
16- شماره حساب سپرده قرض الحسنه جاری متقاضی و تاریخ افتتاح آن : / / 13
17- شماره حساب سپرده قرض الحسنه پس انداز و تاریخ افتتاح آن: / / 13
18-فتوکپی کلیه صفحات شناسنامه متقاضی و در مورد شخص حقوقی ، فتوکپی شناسنامه اعضاء هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت .
19- یک قطعه آخرین‌عکس‌متقاضی و در خصوص شخص حقوقی ، یک قطعه آخرین عکس اعضای هیئت مدیره و مدیر عامل شرکت .

و در خصوص اشخاص حقوقی فاقد پرونده عمومی نزد شعبه نیز مدارک و مستندات ذیل باید اخذ و در پرونده معاملاتی آنها نگهداری شود :
20- فتوکپی اساس نامه شرکت ممهور به مهر اداره ثبت شرکتها .
21- فتوکپی شرکت نامه ( درخصوص شرکت غیر سهامی)
22- روزنامه رسمی حاوی ثبت شرکت در اداره ثبت شرکتها.
23-روزنامه رسمی حاوی ثبت آخرین تغییرات در ارکان شرکت .
24- روزنامه رسمی حاوی ثبت آخرین تغییرات و انتخاب هیئت مدیره و مدیرعامل و صاحبان امضاء مجاز شرکت .
25- لیست سهامداران عمده شرکت و تعداد و درصد سهام متعلق به آنها .
26- گزارش بازرس قانونی و حسابرس شرکت مربوط به سه دوره مالی گذشته(درخصوص شرکتهای وابسته و تحت پوشش موسسات دولتی و شرکتهای پذیرفته شده در بورس سهام و اوراق بهادار)
27- آخرین اظهارنامه مالیاتی شرکت ممهور به مهر اداره دارائی محل .

هزینه های احتمالی:
عدم اجرای کلیه شرایط قرارداد اجاره که باعث عدم انتقال عین مستاجره خواهد شد .

تسهیلات جعاله

وام جعاله بانک ملی
تسهیلات اعطایی جعاله

تعریف :
جعاله عبارت است از التزام شخص (جاعل) یا کارفرما به ادای مبلغ یا اجرت معلوم (جعل) در مقابل انجام عملی معین ، طبق قرارداد. طرفی که عمل را انجام می دهد عامل یا پیمانکار نامیده می شود.

مدارک مورد نیاز:
1- برگ درخواست استفاده از تسهیلات جعاله که در آن نوع کار ، مورد مصرف تسهیلات درخواستی ، مدت انجام کار ، نحوه و مدت بازپرداخت وثایق و تضمینات قید شده باشد.
2- مدارک ومجوزهای لازم بمنظور احرازمواردمصرف تسهیلات جعاله
3- مدارک ومجوزهای لازم در مواقعی که تسهیلات جعاله برای اجرای طرحهای صنعتی ، تولیدی و خدماتی انجام پذیرد.
4- اطلاعات مربوط به مشخصات کارخانه سازنده و یا فروشنده اموال مورد معامله ، وسیله حمل ، حقوق گمرکی و هزینه نصب و سایر هزینه های قابل قبول.
5- مجوزهای مربوطه در صورتیکه اموال مورد معامله وارداتی باشد.
6- مدارک و اطلاعات مربوط به پیمانکار ( در صورت انعقاد قرارداد جعاله ثانوی)
7- پیش فاکتور مربوط به خرید اموال موضوع معامله جعاله
8- فتوکپی ( تطبیق شده با اصل ) سند مالکیت وثایق و تضمینات
9- بیمه اموال موضوع ناشی ازقراردادجعاله به نفع بانک درصورت لزوم 10
- فاکتور خرید اموال موضوع معامله جعاله
11- بیمه نامه وثایق و تضمینات که به نفع و بنام بانک صادر شده باشد.
12- صورت هزینه های مربوط به انجام جعاله
13- سایر مدارک و مستنداتی که به نظر مرجع تصویب کننده یا شعبه اخذ آن ضروری است.
14- مدارک لازم جهت تشکیل پرونده عمومی برای اشخاص حقیقی و حقوقی مدارک و مستنداتی که توسط بانک ملی می بایست تهیه گردد:
1- آخرین صورتمجلس ارزیابی وثایق و تضمینات
2- مصوبه انجام معامله جعاله
3- قرارداد منعقده جعاله
4- یک نسخه از کلیه اسناد حسابداری و انتظامی و تعهدات از بدو انعقاد قرارداد تا مرحله واریز و تصفیه

شرایط و مقررات عمومی:
1- واحدها می توانند بمنظور ایجاد تسهیلات لازم برای گسترش امور تولیدی ، بازرگانی و خدماتی با تنظیم قرارداد به عنوان عامل یا عندالاقتضاء بعنوان جاعل مبادرت به جعاله نمایند.
2- درصورتیکه اعطای تسهیلات از طریق جعاله برای اجرای طرحهای تولیدی یا خدماتی صورت گیرد طرح مورد قرارداد می بایست از لحاظ فنی ، مالی و اقتصادی مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.
3- در مواردی که بانک جاعل باشد عامل می تواند با موافقت بانک انجام قسمتی از کار را به دیگری واگذاری نماید.
4- تدارک مقدمات و تهیه مواد و مصالح و سایر لوازم مورد نیاز برای انجام عمل می تواند طبق قرارداد بر عهده جاعل یا عامل باشد.
5- دریافت یا پرداخت قسمتی از مبلغ قرارداد جعاله بعنوان پیش دریافت و یا پیش پرداخت توسط واحدها مجاز می باشد . حداقل و یا حداکثر «پیش دریافت» و «پیش پرداخت» توسط اداره مرکزی تعیین می گردد.
6- به مشتریانی که تمام بدهی خود را قبل از سررسید پرداخت می نمایند می توان به نسبت مدت باقیمانده تا سررسید تخفیف سود اعطا نمود حداقل و حداکثر میزان سود توسط اداره مرکزی تعیین می شود.

مراحل انجام کار :  
1- اخذ مدارک و بررسی اطلاعات دریافتی از اداره اطلاعات اعتباری
2- بررسی درخواست معامله و ارجاع آن به مراجع ذیربط
3- تنظیم و ثبت قرارداد
4- عملیات حسابداری